ზიანის შემცირების ახალი ინსტურმენტი? დისკუსია ნიკოტინის ბალიშებზე აშშ-ში
ნიკოტინის ბალიშები აშშ-ში ბოლო თვეებში განსაკუთრებული ყურადღების ქვეშ მოექცა. ინტერესი გააძლიერა ჯანდაცვის მინისტრის რობერტ კენედი უმცროსის მოსაზრებების განხილვამ ნაციონალურ მედიაში, ასევე სურსათისა და წამლის ადმინისტრაციის (FDA) ახალმა გადაწყვეტილებამ.
ნიკოტინის შემცველი პროდუქტები ორალური გამოყენებისთვის შეიცავს ნიკოტინს, მაგრამ არ შეიცავს თამბაქოს ფოთოლს. ისინი წარმოდგენილია ე.წ ბალიშების/ტომსიკების სახით და გამოიყენება ზედა ტუჩსა და ღრძილს შორის პროდუქტის მოთავსებით. ამ საკითხით დაინტერესებულთა ნაწილი ნიკოტინის ბალიშებს ზიანის შემცირების პოტენციურ ინსტრუმენტად განიხილავს, კრიტიკოსები კი გრძელვადიანი რისკების ბუნდოვანებაზე მიუთითებენ.
კენედი უმცროსმა ინტერვიუ ბრაზილიურ Vozes do Poder-ს მისცა. აშშ-ის ჯანდაცვის მინისტრმა ინტერვიუში განაცხადა, რომ ორალური ბალიშები “შესაძლოა, ნიკოტინის მიღების ყველაზე უსაფრთხო გზა იყოს, შემდეგ კი მოდის ვეიპები”. მან ხაზი გაუსვა, რომ ნიკოტინი დამოკიდებულებას იწვევს, თუმცა არ არსებობს მეცნიერული მტკიცებულება მისი კარცენოგენურობის შესახებ. ეს მაშინ, როცა სიგარეტის კვამლი ჯანმრთელობისთვის მთავარი საფრთხეა, რომელიც აშშ-ის ეკონომიკას ყოველწლიურად 640 მილიარდ დოლარამდე აწვება ჯანდაცვის ხარჯების სახით. ამასთან, კენედიმ ლეგიტიმურად მიიჩნია გარკვეულ ვეიპ-პროდუქტებთან დაკავშირებული წუხილები, განსაკუთრებით ის რისკები, რასაც არომატიზებული, ფერადი ვეიპები ქმნის ახალგაზრდებისთვის. მისი თქმით, მსგავსი პროდუქტების წინააღმდეგ გადამჭრელ ზომებს მიიღებენ. ამავე დროს, მან ხაზი გაუსვა, რომ აშშ აჩქარებს ავტორიზაციის პროცესს სხვა ტიპის ვეიპებისთვის, აღიარებს რა მათ როლს ზრდასრული მწველებისთვის ზიანის შემცირებისთვის.
ინტერვიუმ ყურადღება ბრაზილიის მიღმაც მიიქცია. კენედი უმცროსის მოსაზრებები 27 აგვისტოს FOX NEWS-მა გააშუქა, ამერიკულ ბაზარზე ნიკოტინის ბალიშების მზარდი პოპულარობის ხაზგასმით, როგორც სიგარეტის კვამლისგან თავისუფალი ალტერნატივის. FOX-ის ჟურნალისტმა აღნიშნა, რომ როგორც ჩანს, კენედი თავად მოიხმარდა ნიკოტინის ბალიშს ZYN-ს სენატში მოსმენისას, რამაც მისი შეხედულებების სუბიექტურობის თაობაზე სპეკულაციები გამოიწვია. გადაცემაში მისი ინტერვიუს ის მონაკვეთი გაუშვეს, სადაც ამბობს, რომ “ნიკოტინი თავისთავად არ იწვევს კიბოს. არ არსებობს მტკიცებულება, რომ ის კარცენოგენურია. ნიკოტინის ბალიშები სავარაუდოდ ნიკოტინის მიღების ყველაზე უსაფრთხო გზაა. მეორე ადგილზე ვეიპებია, რისი მოშორებაც ნამდვილად გვსურს, ეს სიგარეტია”. გადაცემაში აღნიშნეს ისიც, რომ დაავადებათა კონტროლის ცენტრის მიხედვით, “არ არსებობს თამბაქოს უსაფრთხო პროდუქტი, ნიკოტინის ბალიშების ჩათვლით. განსაკთრებით ახალგაზრდებისთვის და ორსულებისთვის”. ნიკოტინის ბალიშების მოხმარების გრძელვადიანი ეფექტი კი ჯერ ისევ შესასწავლია.
საჯარო დებატის პარალელურად, აღსანიშნავია FDA-ის გადაწყვეტილება, რომელმაც შესაძლოა მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინოს ინდუსტრიის მომავალზე. ვრცელი და საფუძვლიანი სამეცნიერო მიმოხილვის შედეგად 2025 წელს FDA-მ ორალური ნიკოტინის ბალიშების 20 პროდუქტზე მარკეტინგის უფლება გასცა და დეტალურ სამეცნიერო მიმოხილვაში მიუთითა, რომ მასში მნიშვნელოვნად ნაკლები რაოდენობით არის მავნე და პოტენციურად მავნე ნივთიერებები, სიგარეტთან და თამბაქოს უკვამლო პროდუქტებთან შედარებითაც კი. საჯაროდ ხელმისაწვდომი, ნიკოტინის ბალიშების 20 კონკრეტული პროდუქტის შესახებ ტოქსიკოლოგიური მიმოხილვა ასკვნის, რომ წვადი სიგარეტიდან ნიკოტინის ბალიშებზე გადასული ადამიანებისთვის მოსალოდნელია, რომ მნიშვნელოვნად შემცირდება სიმსივნის და მოწევასთან დაკავშირებული სხვა დაავადებების განვითარების რისკი.
FDA-ს თამბაქოს პროდუქტების ცენტრის მიმართულებით წარმომადგენლის, მეთიუ ფარელის განცხადებით, “მარკეტინგის ავტორიზაციის მისაღებად, FDA-ს უნდა გააჩნდეს საკმარისი მტკიცებულება, რომ ახალი პროდუქტები მოსახლეობის ჯანმრთელობას რისკებთან შედარებით უფრო მეტ სარგებელს სთავაზობს.” მეთიუ ფარელმა აღნიშნა, რომ გაცემული ავტორიზაციის შემთხვევაში არსებობდა საკმარისი მონაცემები, რომლის მიხედვითაც, სიგარეტის მწეველებისთვის ან თამბაქოს უკვამლო პროდუქტების მომხმარებლებისთვის ნიკოტინის ბალიშებზე სრულად გადართვა აკმაყოფილებდა შესაბამისი სარგებლიანობის კრიტერიუმს.
ამასთან, Reuters-ის ინფორმაციით, FDA გეგმავს ნიკოტინის ბალიშების თაობაზე განაცხადების სწრაფი განხილვის დაწყებას. აღნიშნული ინიციატივა, სავარაუდოდ, თეთრი სახლის წნეხის შედეგად დაიგეგმა, თუმცა სააგენტოს წარმომადგენლები აცხადებენ, რომ სამეცნიერო სტანდარტები დაცული იქნება და მათგან მათ დაწევას არ მოითხოვენ. ბრეტ კოპლოუ, FDA-ს თამბაქოს პროდუქტების ცენტრის მოქმედი დირექტორი, ამბობს, რომ პროგრამა ეფექტიანობის გაზრდას ემსახურება, მაგრამ ჯანმრთელობის დაცვის პრინციპების ნაწილში უკან არ დაიხევს.
